Komunitate-kulturaren, bere jendeen eta espazioen aldeko agiria

Azken egunetan komunitate-kulturaren ekosistemarekiko presioa eta jazarpena areagotu da, erreferentziazko proiektu eta espazio batzuen berehalako edo burututako eraispenean gauzatzen doana. Horren aurrean, beharra dago jazarpen eta zirikatze hau salatzeko eta erresistentziaz aurre egiteko, guztion artean partekatutako lan-sareak defenda ditzagun. Sare horiek hainbat urteetan zehar espazioetan eta lurraldeetan arduraz eraiki dira eta zenbait ekintza eta proiektu sortzen dituzte, zeinek kulturaren gizarte-balioa eta balio eraldatzailea sustatzen dituzten.

Behean sinatzen dugun sareok, manifestu honen bidez, gure kezka sakona adierazi nahi dugu, erkidegoaren arloa desartikulatzeko ekintza horiek Madrilgo eta Zaragozako hirietan duten eraginagatik, orain modu dramatikoan eta sintomatikoan erakusten ari baitira (informazio gehiago manifestuaren amaieran).

Beste motako elkarlaneko espazioen eta programen funtsezko papera aldarrikatu nahi dugu, hala nola, Red Cuenco, Medialab Prado, Espacio Vecinal Arganzuela, Radio Vallekas, M21 irratia, Casa de Cultura de Chamberí, Harinera ZGZ edo Programa de Residencias de Matadero; artea eta komunitate-kultura garatzeko funtsezko toki eta ekintza gisa, gure lurraldeetatik trenkatuak izateko zorian daudenak; hortaz, gaur egun gizarte gisa aurrean ditugun (are gehiago pandemia osteko berreraikuntza ekosozialeko egoeran) erronka komunei aurre egiteko ere.

Guretzat komunitate-kultura edozein jardunbide artistiko da, baldin eta proiektu, ekintza edo lurralde berean, elkarlaneko prozesuetan dauden eragileak eta komunitateak barne hartzen baditu. Inklusioaren aldeko ekimenak, pertsonak, prozesuak eta inguruak zaintzen dituztenak; aniztasuna barne hartzen eta kudeatzen dutenak; partaidetza aktiboa eta ahalduntzea proposatzen dituztenak; lurraldeetan errotutako jakintzen garrantzia nabarmentzen dutenak eta denboran zehar mantentzen diren sare sendoak sortzen dituztenak.

Eskaintzen dituzten gizarterako onurez gain, komunitate-kulturako proiektuek eta espazioek arte- eta kultura-balioa handia dute, modu ordezkaezinean hiri- zein landa-eremuen inguruneen bizigarritasuna eta kohesioa laguntzen dituena.

Gogoratu dezagun komunitate-kultura laguntzea handitzen doan sektore profesionala laguntzea dela ere, bai Espainian bai Europa mailan eta gainerako kontinentetan: Munduko Osasun Erakundeak, Erroma 2030 agendak komunitate‑kulturaren ekosistema onartzen dute eta kultura-politika gisa ezarrita dago Europako zein Amerikako hainbat herrialdetan (AEBtan, Kanadan, edo Latinoamerikako Cultura Viva sarean).

Komunitate-kulturako proiektuek, gainera, eragina dute pertsonen osasun fisikoan eta mentalean; hortaz, teknikoki horrela izendatzen dira: “Osasunerako aktiboak”, hau da, “gizabanako, talde, komunitate, populazio, gizarte-sistema eta erakundeek osasuna eta ongizatea mantentzeko daukaten ahalmena indartzen duen eta osasun-ezberdintasunak murrizten laguntzen duen edozein faktore” dira.

Gainera, funtsezkoak dira espazio gisa, zeinetan eskubide kulturalak eta demokratikoak sustatu, gizarte-ezberdintasunen aurka borrokatu eta demokratikoagoak, erresilienteagoak eta jasangarriagoak diren hiriak, herriak eta lurraldeak sustatu.

Ongizatea, gizarte-berrikuntza, eskubideak eta guztientzat duina den etorkizuna sortzen duen zikloa, hau da, komunitate-kultura arrisku larrian dagoela frogatu denez, premiazko deialdia egiten diegu komunikabideei eta herritarrei orokorrean gure kultura desegitearen aurka altxa gaitezen eta euren eragileak eta espazioak erabakitasunez lagun ditzagun.

Baina, batez ere, geure herri-erakundeei, toki-, eskualde- zein estatu-mailan, berehala ondorengoa burutu dezaten eskatzen diegu:

→ Espazio publikoak, komunitarioak edo hibridoak eskura jartzea, babestea eta epe ertainera zein luzera euren iraunkortasuna eskaintzea, horiek herritar guztien ongi gisa hartuta eta dagozkien erakundeen ikur politikoa kontuan hartu gabe.

→ Politika publikoak diseinatzea, zeinek komunitate-kulturako ekosistemen garapena guztiz laguntzen dituzten eta espazio horientzat aurrekontu-saila bat dituztenak, eta zeinei esker herritar aktiboak izan, hau da, lankidetza-sareak sortzen dituztenak eta kultura-eskubideak sustatzen dituztenak.

→ Herritarrek parte hartzeko eta herritarren gobernantzaren inguruko mekanismoak inplementatu ditzatela komunitate-kulturarentzat eta horren alde. Berehala, euren lurraldeetan, herritarren kontseilu ordezkagarriak deitzea eta baliabideak eskaintzea, aukera izan dezaten aurretik aipatutako politiken berri emateko, adierazteko eta euren jarraipena egiteko.

Krisialdiko testuingurutan jaio gara eta badakigu nola biziraun, osasun- eta gizarte-larrialdi batean jarraitzen dugu, erakundeak gainezkatu dituena, baina agerian utzi duena herritarron ahalmena, aurrean oztopo handiak izan arren, antolatzeko, atzean inor geratzen ez dela bermatzeko. Komunitate-kultura herritarren erreakzio eta erresistentzia horien zati izan da eta bertan jarraituko dugu. Aliantzak eta konplizitateak gara eta jarduteari eta inspiratzeari jarraituko diogu. Sortzen jarraitzeko, komunean eta komunitatean.

Manifestua atxiki nahi baduzu, egin klik hemen